Pastorie Venhorst

  

Gemeentelijk monument
Pastorie, Sint Josephplein 16, Venhorst
Algemene gegevens
Oorspronkelijke functie: pastorie bij de RK Sint Josephkerk
Huidige functie: pastorie bij de RK Sint Josephkerk
Bouwjaar: 1935.
Monumentenbeschrijving
Tweelaags, deels onderkelderde, pastorie op een complexe plattegrond met één- en tweelaags bouwdelen en met een samengestelde kap met onder meer overstekende haakse zadeldaken. De daken snijden elkaar met ongelijke nok en voet. Aan de achterzijde is een eenlaags bouwdeel met lessenaardak. De pastorie is in 1935 gebouwd naar ontwerp van Ebben-Beers en is beeldbepalend gesitueerd in de noord-oosthoek van het Sint Josephplein, nabij de Sint Josephkerk. Rondom de pastorie is een tuin. Aan de voorzijde en rechts naast het pand vormt een bakstenen muurtje met enkele pijlers waartussen een ronde ijzeren buis is aangebracht de erfafscheiding. In de loop van de tijd zijn enkele wijzigingen uitgevoerd. In 1954 kwam aan de voorzijde, haaks op de pastorie, een verbindingsgang met de naastgelegen kerk tot stand. Aan de achterzijde zijn enkele ondergeschikte eenlaags aanbouwen toegevoegd. Rechts naast de pastorie is later een vrijstaande garage toegevoegd. Het pand is opgetrokken uit donkerrode machinale bakteen die in halfsteensverband is gemetseld. Rondom loopt een plint die met een rollaag wordt afgesloten. Alle vensters hebben betegelde lekdorpels en een latei in de vorm van een rollaag. De vensters in de voorgevel en de rechterzijgevel hebben opgeklampte luiken. De overstekende haakse zadeldaken en het lessenaardak zijn gedekt met rode verbeterde Hollandse pannen. Onder aan de dakschilden zijn zinken bakgoten op beugels aangebracht. De voorgevel heeft rechts een tweelaags topgevelgedeelte met vlechtingen en links daarvan een eenlaags langsgeveldeel. In het topgevelgedeelte zijn op de begane grond twee gekoppelde zesruitsvensters en links daarvan de hoofdingang. Dit is een paneeldeur met rondboog bovenlicht en ter hoogte van de kalf een houten luifel dat aan twee smeedijzeren stangen hangt. Het bovenlicht is bezet met glas-in-lood met een afbeelding van Jozef. Rond het bovenlicht is een strek gemetseld en een uitgemetselde boog. De bovenlichten van de vensters zijn met glas-in-lood bezet. Ter hoogte van de verdieping is een tweelichtvenster met vierruitsdraairamen geplaatst en een enkelvoudig staand venster met tweeruitsdraairaam. In de top is een enkelvoudig staand venster met een tweeruitsdraairaam geplaatst. Links van de voordeur is, in het eenlaags langsgevelgedeelte, een zesruitsvenster geplaatst. Boven alle vensters in deze gevel is een uitgemetselde boog. Tegen een deel van deze gevel is de verbindingsgang met de kerk gebouwd. De linkerzijgevel heeft een topgeveldeel met op de begane grond een liggend venster met glas-in-lood vulling. Op de verdieping is een fors staand venster met glas-in-lood vulling en een venster met een vierruitsdraairaam geplaatst. Boven deze vensters is een uitgemetselde boog. In de top is een oculus met roedenverdeling. Rond de oculus is een rollaag gemetseld. In de hoek met de eenlaags uitbouw met lessenaardak is een kleine eenlaags uitbouw met plat dak. In de haaks aansluitende langsgevel van de aanbouw onder lessenaardak is een opgeklampte deur met gedeeld bovenlicht. Boven deze deur is een uitgemetselde boog. De rechterzijgevel heeft op de begane grond twee keer twee gekoppelde zesruitsvensters waarvan de bovenlichten met glas-in-lood zijn bezet. Boven elk venster is een boog uitgemetseld. Ter hoogte van de verdieping zijn twee tweelichtvensters geplaatst die elk twee vierruitsdraairamen hebben. De achtergevel heeft een tweelaags topgevelgedeelte en een eenlaags langsgevelgedeelte. Het topgeveldeel heeft op de begane grond dubbele terrasdeuren met gedeelde bovenlichten en een paneeldeur met staande vensterband en met gedeeld bovenlicht. De bovenlichten zijn met glas-in-lood bezet. De terrasdeur heeft gedeeltelijk een glasvulling. Ter hoogte van de verdieping zijn twee vensters geplaatst met vierruitsdraairamen. In de top is een enkelvoudig staand venster met een tweeruitsdraairaam geplaatst. Boven de vensters en de enkelvoudige deur is een boog uitgemetseld. Het langsgeveldeel behoort tot een eenlaags bouwdeel met lessenaardak. De gevel heeft twee keldervensters met diefijzers. Boven elk keldervensters is een kruisvenster met vierruitsramen en gedeelde bovenlichten. De vensters hebben betegelde lekdorpels en opgeklampte luiken. Rechts van de vensters is een opgeklampte deur met gedeeld bovenlicht. Rechts hiervan is de gevel gewijzigd en is een garagedeur toegevoegd. De verbindingsgang tussen de kerk en de pastorie heeft een zadeldak dat is gedekt met rode verbeterde Hollandse pannen. In de langsgevel aan de zijde van het Sint Josephplein is een opgeklampte rondboogdeur geplaatst en een aantal staande ramen met glas-in-lood vulling en met betegelde lekdorpels. Boven de ramen is een rollaag gemetseld. Tegen de lange achtergevel van de verbindingsgang is later een forse eenlaags aanbouw met plat dak toegevoegd. Waardering: De pastorie behorend bij de RK Sint Josephkerk is van cultuurhistorische waarde en van algemeen belang als belangrijk element uit de ontstaans- en dorpsgeschiedenis van Venhorst en in het bijzonder als belangrijk onderdeel van het katholieke leven in Venhorst. De pastorie heeft architectuurhistorische waarde vanwege de gaaf bewaard gebleven hoofdvorm, detaillering en het materiaalgebruik. Het pand heeft ensemblewaarde in relatie met de naastgelegen kerk en in relatie tot de Sint Corneliusschool en de woning van de hoofdonderwijzer aan de overzijde van het plein. De pastorie heeft stedenbouwkundige waarde als belangrijk, karakteristiek en beeldbepalend onderdeel van de bebouwing aan het Sint Josephplein. Het plein met de lindebomen en met de bebouwing vormt de kern van het jonge ontginningsdorp. Hier werden de belangrijkste functies geconcentreerd.